KTS Bevor Rem Koolhaas

“…Dù chỉ là một chi tiết nhỏ, thứ yếu trong kiến trúc nhưng tính vĩnh cửu
của nó và sự không ổn định bởi quá trình phát triển liên tục của thành
thị không thể hòa hợp với nhau. Trong sự mâu thuẫn này, thành thị luôn
giành phần chiến thắng, quá trình này liên tiếp diễn ra đã đặt kiến
trúc vào vị trí của một thứ đồ chơi, một vật trang trí của lịch sử và
ký ức…” (Delirious New York - Koolhaas).


Bevor Rem Koolhaas và sự ảnh hưởng đối với kiến trúc đương đại. Những năm gần
đây, Bevor Rem Koolhaas được thế giới biết đến không chỉ bởi những công
trình kiến trúc của ông xuất hiện ở nhiều nơi trên thế giới, mà còn bởi
những cống hiến của ông đối với vị trí ngành kiến trúc trong sự thay
đổi cấu trúc xã hội của thời đại thông tin. Bevor Rem Koolhaas sinh năm
1944 tại Rotterdam, Hà Lan. Koolhaas bắt đầu sự nghiệp của mình với
cương vị một phóng viên của Haagse Post ở Hague. Năm 1968, ông theo học
ngành kiến trúc tại Architectural Association School, London. Ở châu
Âu, Koolhaas đã hoàn thành nhiều công trình như khu nhà ở Bordeaux (Pháp), Educatorium.








Educatorium – một toà nhà đa chức năng của trường đại học Utrecht, Hà Lan; quy hoạch tổng thể của Grand Palais, Lille (Pháp)… đều được đánh giá cao, nhưng ông thực sự được biết đến bởi những quan
điểm mới về kiến trúc của mình. Ông là kiến trúc sư đầu tiên biểu đạt
một cách có hệ thống các vấn đề xã hội và kiến trúc liên kết chặt chẽ
với nhau, kiến trúc không chỉ đơn thuần là một cái hộp vô tri vô giác,
mà còn là điểm giao của vô số sự kiện hỗn độn, mâu thuẫn lẫn nhau. Cuốn
sách “Delirious New York” phát hành vào năm 1978 tạo
ra tiếng vang lớn và được xem như là bản tuyên ngôn của Kiến trúc trong
xã hội đương đại mà ảnh hưởng của nó được đánh giá tương đương với
“Vers une Architecture” của Le Corbusier vào đầu thế kỷ 20, mặc cho chủ
nghĩa anh hùng mà Le Corbusier từng sống không còn tồn tại. Gần 20 năm
sau, năm 1996, Koolhaas cho ra đời cuốn sách “S, M, L, XL”, và lần này
cuốn sách được xem như là “kinh thánh” của tầng lớp kiến trúc sư trẻ.
Năm 2000, với những cống hiến của mình, ông đã được trao giải thưởng
Pritzker Architecture Prize: “…Koolhaas thực sự phản ánh được sự
ảnh hưởng của công nghệ thông tin đối với cấu trúc xã hội... Trong suốt
20 năm qua, thông qua những công trình cả về lý luận và thực tiễn của
mình Koolhaas đã nêu ra một khái niệm mới về mối quan hệ giữa kiến trúc
và bối cảnh văn hóa, xã hội. Những cống hiến của Koolhaas đối với ngành
kiến trúc và với xu thế phát triển của kiến trúc là vô cùng to lớn…”. (Hội đồng giải thưởng Pritzker Prize).





Koolhaas và tòa nhà Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc
Với tốc độ phát triển thành thị ở mức gần như không khống chế được cộng thêm sự cạnh
tranh về mọi mặt giữa các thành phố lớn ở Trung Quốc hiện nay, sự hội
nhập WTO đã mở ra cơ hội xâm nhập thị trường kiến trúc Trung Quốc - một
thị trường hấp dẫn đối với các kiến trúc sư phương Tây, nơi mà hiện nay
các cây đại thụ cũng chỉ nhận được các công trình chủ yếu về nới rộng,
sửa sang với quy mô nhỏ và trong một khuôn phép nghiêm ngặt.



Về phía Koolhaas, ông cho rằng kiến trúc sẽ phát triển theo xu hướng toàn cầu
hóa trong tương lai với mức độ khác nhau tùy theo từng khu vực. Trong
đó, châu Phi và châu Á là những nơi hứa hẹn nhiều sự thay đổi lớn. Ông
đặc biệt quan tâm đến Trung Quốc không chỉ đơn thuần bởi thị trường đầy
hấp dẫn này, mà còn bởi sự thay đổi chóng mặt trong những năm gần đây
và một tiềm năng rất lớn. “Ở vùng tam giác Châu Giang, Trung Quốc, mỗi
năm lại có 500 km vuông thành thị mọc lên” - Koolhaas đã từng nói khi
được hỏi về những gì ông thấy ở Trung Quốc - “Tôi đã tận mắt nhìn thấy
một tòa nhà 40 tầng được 3 con người và 3 cái máy tính xách tay hoàn
thành trong vòng 10 ngày, và đó hoàn toàn không phải là một trường hợp
đăc biệt”. Phương án đầu tiên của Koolhaas ở Trung Quốc là Nhà hát lớn
thành phố Quảng Châu, ông đã thực sự táo bạo khi tách rời khu sàn diễn
và khu thính giả - khác hẳn với cấu trúc truyền thống của kiến trúc nhà
hát, điều này đã tạo nên sự kinh ngạc và khâm phục trong giới chuyên
môn, tuy nhiên cũng vì vậy mà phương án của ông đã không được bình chọn.

Năm 2002, Koolhaas đã từ chối không tham gia vào cuộc thi thiết kế phương
án mới cho Trung tâm thương mại thế giới mà tập trung cho phương án
thiết kế tòa nhà chính Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) và
giành thắng lợi. Ở công trình này, Koolhaas nêu ra một khái niệm mới về
quan hệ không gian ba chiều giữa kiến trúc và môi trường, khác hẳn mối
quan hệ tuyến tính hai chiều truyền thống. Nằm trong vị trí trung tâm
khu CBD (Central Business District) của Bắc Kinh, CCTV là một trong
những công trình Bắc Kinh chuẩn bị cho Olympic 2008, với tổng số vốn
đầu tư 585 triệu USD, CCTV là một trong những công trình kiến trúc tốn
kém nhất của Bắc Kinh trong 10 năm qua. Tòa nhà gồm hai chữ Z khổng lồ
giao nhau, phần thứ nhất bao gồm một khách sạn 5 sao và các không gian
công cộng lớn như phòng triển lãm tranh, phòng biểu diễn… Phần thứ hai
chủ yếu là nơi làm việc cũng như các bộ phận kỹ thuật khác chia thành
từng khu độc lập được nối kết với nhau một cách logic, tạo nên môi
trường làm việc hiệu quả.

Toàn cầu hóa đang là xu hướng phát triển của kiến trúc đương đại, Koolhaas
xác định sự đa dạng, mâu thuẫn và phức tạp của kiến trúc mới thực sự là
chủ đề lâu dài của thời đại, và cũng là điểm khiến cho kiến trúc không
bị thời gian bào mòn cũng như giúp kiến trúc tránh khỏi sự đào thải của
lich sử. Koolhaas đã sáng lập ra chủ nghĩa hiện thực lạc quan trong
kiến trúc, luôn sẵn sàng thích nghi với mọi biến đổi của xã hội và “một
sự vật tồn tại đủ để chứng tỏ tính hợp lý của nó”.